Nieuwe eis zomercomfort

ïIn de bouwregelgeving komt per 1 juli 2020 een nieuwe eis die het zomercomfort in woningen gaat garanderen. Dat meldt het doorgaans goed geïnformeerde Lenteakkoord in september 2019.

Het klimaat wordt steeds warmer. Mensen zijn koele auto’s, werkplekken en treinen gewend geraakt. Woningen worden steeds beter geïsoleerd, waardoor ze warmte vasthouden. Allemaal redenen waarom er concreet aandacht nodig is voor het zomercomfort in woningen. Daarom heeft de overheid besloten dat nieuw te bouwen woningen aan een specifieke eis op dat gebied moeten gaan voldoen.

Die nieuwe en specifieke eis is het TO -getal; in de wandelgangen is dit inmiddels de BENG4-eis gaan heten. Logisch; omdat de eis met de Beng-norm berekend gaat worden. De kans op oververhitting wordt berekend met de zelfde bouwfysische gegevens die nodig zijn om de energiebehoefte te bepalen. Denk aan de afmetingen en oriëntatie van ramen, isolatie en zonwering.

Hoe gaat het in zijn werk? Straks moet voor iedere woning een Beng-berekening gemaakt worden. Daaruit blijkt of de woning aan de drie Beng-eisen qua energiezuinigheid voldoet. Diezelfde Beng-berekening levert ook het resultaat voor beng 4. Dat is een harde eis en daarbij zijn twee uitkomsten mogelijk: wel voldoen of niet voldoen. Wanneer de woning voldoet is dat mooi.
Wanneer de woning niet voldoet zijn er verschillende mogelijkheden:
Het ontwerp wijzigen waardoor het zomercomfort verbetert. Bijvoorbeeld bedienbare buitenzonwering, meer thermische massa, wijzigingen in de afmetingen of oriëntatie van de gevelopeningen, zonwerende beglazing etc. Wellicht dat met deze wijzigingen alsnog aan de eis voldaan wordt.
Een andere mogelijkheid is een gedetailleerder berekening laten maken. Want de Beng4 indicator is indicatief en niet heel precies. Met andere woorden, misschien is de woning alsnog wel heel comfortabel, maar laat de Beng4 dat niet zien. Dan kan de aanvrager een dynamische berekening van de gewogen temperatuuroverschrijdingsuren (GTO) laten maken. Zo’n GTO-berekening geeft meer inzicht in de warmtedynamiek (hoe snel warmt de woning op en koelt die af en waarvan is dat afhankelijk?).
En er is een derde mogelijkheid: koeling toepassen. Wanneer er in een woning actieve koeling wordt toegepast, dan hoeft het zomercomfort niet getoetst te worden.

De belangrijkste maatregelen in het kader van het zomercomfort zijn: de grootte en oriëntatie van glasvlakken, zonwering, zomernacht en/of spuiventilatie en bouwmassa (omdat daarmee pieken in de temperatuur worden afgevlakt).

In de brochure van lenteakkoord, worden een aantal woningen gepresenteerd die al aan Beng1 voldoen. Helaas betekent dat niet dat ze ook aan Beng4 voldoen. Er zijn extra maatregelen nodig om met het zomercomfort aan de eis te voldoen; zoals buitenzonwering, zeer goede binnenzonwering met gemetalliseerd weefsel, tweezijdige zomernachtventilatie of zonwerende beglazing. Het blijft opletten geblazen, want sommige maatregelen die het zomercomfort verbeteren, blijken de energiebehoefte voor Beng1 te verhogen. Bijvoorbeeld zonwerende beglazing, omdat dan de warmtewinst in de winter minder is.

Kortom, ontwerpers die bezig zijn met woningen van volgend jaar, moeten niet alleen kijken naar isolatie, isolerend glas en eventueel warmteterugwinning, maar zich ook verdiepen in zonwering en zomernachtventilatie.